Google+ Autisme, wat nu..?: april 2015

dinsdag 21 april 2015

Autisten zijn geen psychopaten

Mensen doen soms verschrikkelijke dingen en soms zijn dat mensen met autisme, maar zeker niet vaker dan niet-autistische mensen en ook niet door hun autisme

Afgelopen dinsdag zond de Boeddhistische Omroep Stichting een documentaire uit over een Finse jongen, Pekka, die in 2007 op zijn school acht mensen doodschoot en daarna zichzelf. De documentaire gaat op zoek naar de achtergronden ervan. Hoe heeft het zover kunnen komen? De film laat zien dat het gaat om een jongen met weinig vrienden op school, die op school gepest werd en soms ook fysiek mishandeld vanwege zijn afwijkende manier van kleden, opvattingen en zijn sociale onhandigheid. De vriendin die hij had leren kennen via internet had hem net voor de schietpartij in de steek gelaten. Voor Pekka misschien wel de laatste druppel.

In de documentaire wordt ook door een psychiater gespeculeerd dat Pekka autistisch zou zijn geweest; gezien de gebeurtenissen overigens een diagnose die achteraf gesteld werd zonder hem ooit te hebben gesproken. Het is een trend die de laatste jaren ook in Nederland stevig opgang heeft gemaakt, het associëren met, en verklaren van crimineel gedrag bij daders met een (veronderstelde) diagnose van autisme. Sommige berichten in de krant suggereren daarbij op uitermate stigmatiserende wijze dat autisten een soort van gevaarlijke psychopaten zijn.

Maar ook sommige forensische psychiaters kunnen er wat van. Zo stelt de bekende forensische psychiater Theo Doreleijers in het Parool dat negentig procent van de veroordeelde jeugddelinquenten een stoornis als autisme, ADHD of antisociale gedragsstoornis heeft. Waarmee alles gelijk maar op één hoop wordt geveegd. Chargerend kun je bovendien stellen dat antisociaal gedrag ongeveer het equivalent is van crimineel gedrag en dat deze diagnose (die dan eigenlijk geen diagnose meer mag heten) dus al afdoende zou zijn. Autisme kan weliswaar aanwezig zijn bij criminaliteit, maar het verband met criminaliteit is afwezig of heel indirect zonder op enige manier doorslaggevend te zijn. Maar daarover later meer.

Eerst nog een paar opmerkingen over autisme zelf. Deze conditie is na vele jaren van onderzoek nog altijd gehuld in mysteries. Niet dat er geen oorzaken of genetische verbanden zijn gevonden. Het is meer zo dat er teveel oorzaken en verbanden zijn en dat men door de bomen het bos niet meer ziet. Als oorzaken worden onder andere genoemd: genetische factoren, zuurstofgebrek bij de geboorte, kwikvergiftiging, oxidatieve stress, en blootstelling van de foetus aan hoge concentraties testosteron. Hoe het ook zij, de diagnose van autisme geschiedt nog altijd op basis van gedrag, door het invullen van psychometrische lijsten.

Ook qua verschijningsvorm is er diversiteit: Men onderscheidt klassiek autisme, hoogfunctionerend autisme en Asperger syndroom en PDD-NOS. De verschillen tussen mensen met autisme zijn enorm: van mensen met een laag IQ en repeterend gedrag, tot aan wetenschappers en kunstenaars die de wereld verbluffen met hun prestaties. Toch wordt steeds vaker naar autisme gewezen als een oorzaak of belangrijke factor voor crimineel gedrag. Dat is een slechte zaak want mensen met autisme worden zo steeds meer gewantrouwd en nagewezen, en we hebben het toch al over mensen die zich in deze maatschappij vaak met moeite kunnen handhaven.

De beschuldigen worden ook niet ondersteund door de cijfers. De psycholoog Douwe Draaisma stelt in het boek Reizen met mijn Rechter. Psychologie van het Recht dat er in de Nederlandse literatuur maar weinig bekend is over de relatie autisme-criminaliteit, maar dat er desondanks sinds 2004 talloze veroordelingen zijn uitgesproken waarbij vanwege de diagnose autisme en daarmee veronderstelde ontoerekeningsvatbaarheid tbs (mogelijk met dwangverpleging) werd opgelegd. Een fors staaltje rechtsongelijkheid is dus de 'autist' zijn deel. En dat terwijl onderzoek, alweer volgens Draaisma, heeft aangetoond dat mensen met autisme zijn ondervertegenwoordigd in de misdaadstatistieken met name ook bij geweldsdelicten. Zo beschouwd is juist het niet hebben van autisme een risicofactor!

De forensische literatuur kent een sterke vertekening in de richting van de meer spectaculaire gevallen: die genieten onevenredig veel belangstelling en bepalen het beeld. Maar deze gevalstudies zeggen niets over het verband tussen autisme en criminaliteit. In de meeste gevallen is er sprake van een veel zwaardere problematiek, stelt Draaisma verder. Meestal gaat het dan om een 'persoonlijkheidsstoornis'. Autisme is dus helemaal niet nodig als verklaring.

Daarbij zijn de gesuggereerde mechanismen vaag en weinig specifiek. Genoemd worden meestal rigiditeit, gebrekkig inlevingsvermogen (empathie), gebrek aan sociale vaardigheden en obsessies. Voor wat betreft empathie kan worden gesteld dat veel mensen met autisme van nature weliswaar niet zo sterk zijn in de technische kant van empathie, maar vaak juist heel sociaal voelend zijn (men spreekt wel van warme empathie). Technische (koude) empathie kan daarentegen worden misbruikt (door wat bekend staat als psychopaten), al hoeft dat uiteraard niet. Rigiditeit en obsessies kunnen ook positief uitwerken en een gebrek aan sociale vaardigheden treft vooral de persoon met autisme zelf, die immers al snel buiten de groep valt.

Ook in het geval van Pekka worden enige van de hierboven genoemde zaken door de psychiater genoemd, met name "moeilijkheden in het sociale verkeer" en "interesse voor zekere ideologieën en filosofieën die het gebruik van geweld rechtvaardigen". Dat laatste staat dan voor obsessie, maar het raakt kant nog wal om te stellen dat een interesse op zich in ideologieën gevaarlijk zou zijn. Misschien ontbrak het Pekka dan eerder aan een het juist beoordelingsvermogen om daarin goede keuzes te maken, maar wat heeft dat met autisme te maken?

En ja, die moeilijkheden in het sociale verkeer waren er. Ze leidden er toe dat Pekka buitengesloten, getreiterd en mishandeld werd. Dat is de enige link hier die je met autisme mag leggen. Het valt moeilijk te ontkennen dat het getreiter een belangrijke oorzaak van de schietpartij is geweest, zonder dat dit het rechtvaardigt uiteraard.

Misschien moeten we verder gewoon constateren dat er iets mis was met het geweten van Pekka. Dit weerhield hem niet van het veroorzaken van deze tragedie. Maar de schuld voor dit drama bij zijn (veronderstelde) autisme leggen is niet terecht. Mensen doen soms verschrikkelijke dingen en soms zijn dat mensen met autisme, maar zeker niet vaker dan niet-autistische mensen en ook niet door hun autisme.





vrijdag 17 april 2015

KLEUTERS MET AUTISME LEREN SOCIALE VAARDIGHEDEN BETER VAN LEEFTIJDSGENOOTJES

Kleuters met een vorm van autisme gaan met sprongen vooruit in hun sociale vaardigheden en taalontwikkeling als ze geregeld spelen en leren met kinderen die zich 'normaal' ontwikkelen. Uit onderzoek van de Kansas University blijkt dat contact met andere kinderen meer effect heeft dan andere reguliere ontwikkelprogramma's voor kinderen met autisme. Dit meldt Vakblad Vroeg.
Aan het onderzoek deden 56 kleuters met autisme mee die in sociale spelgroepjes werden gekoppeld aan twee of drie klasgenootjes zonder autisme. De onderzoekers observeerden dat de autistische kinderen in deze spelgroepjes meer vorderingen maakten dan de kinderen uit een controlegroep die een regulier programma volgden. De kinderen uit de spelgroepjes gingen aanzienlijk meer sociale interacties aan met hun leeftijdsgenootjes en werden ook beter in taal en het houden van gesprekjes. Ook hun sociale vaardigheden en gedrag in de klas gingen erop vooruit.

De spelgroepjes werden begeleid door onderwijzers, logopedisten en klassen-assistenten die een training hadden gehad in zogeheten Peer Networks Intervention strategieën. De begeleiders introduceerden telkens een nieuw concept in de groep, bijvoorbeeld 'delen' of 'iets vragen', waarna ze de kinderen zonder autisme vroegen hun autistische groepsgenootje te helpen tijdens spelletjes om het concept te leren. De onderzoekers hebben een reeks kindvriendelijke filmpjes gemaakt die 'gewone' kinderen laten zien hoe ze met autistische leeftijdsgenootjes kunnen omgaan. Een van de filmpjes staat hier online.

Volgens de onderzoekers is de toegepaste interventiestrategie vrij eenvoudig aan te leren en toe te passen in het onderwijs. Wel waarschuwt de organisatie Autism Speaks dat de resultaten niet representatief zijn voor alle kinderen met autisme. Aan het onderzoek namen alleen kinderen met autisme deel met een redelijk ontwikkeld taalniveau.

© Nationale Onderwijsgids




woensdag 15 april 2015

JONGE KINDEREN MET AUTISME GEHOLPEN DOOR MASSAGETHERAPIE

Autistische jonge kinderen lijken geholpen door een speciaal voor autistische kinderen ontwikkelde massagetherapie. Autistiform gedrag nam gemiddeld met eenderde af bij jonge kinderen die gedurende de eerste vijf maanden na de diagnose de massagebehandeling ondergingen. Dit meldt Klik.org naar aanleiding van een onderzoeksverslag dat gepubliceerd werd in het wetenschappelijke tijdschrift Autism research and treatment.

De resultaten van de therapie zijn veelbelovend. 103 baby's en kleuters (tot 6 jaar) met een ernstige autistische stoornis werden vijf maanden gemasseerd. Alle kinderen gingen er qua gedrag en taalontwikkeling aanzienlijk op vooruit. Daarnaast nam het autistische gedrag met 32 procent af. De zintuiglijke problemen van de patiëntjes namen met 38 procent af en overgevoeligheid voor aanraken en structuur daalde met 49 procent. De massagetherapie werd door de ouders uitgevoerd.

De deelnemende ouders waren ook positief over de therapie. De stress die zij ervoeren doordat ze problemen hadden om met hun kind te communiceren of omdat het kind zintuiglijke problemen had, nam met 44 procent af. Daarnaast verbeterde het gehechtheidsproces en de interacties tussen de ouders en hun kind. Zo gaven ouders aan dat ze meer vertrouwen kregen en dat ze dichter bij hun kind waren gekomen. De massagetherapie werd door de ouders zes of zeven keer per week, elk in sessies van 15 minuten, gegeven. De kinderen kregen geen psychofarmaca. Hoewel de resultaten zeer veelbelovend zijn, hangen de resultaten wel af van de therapietrouw, aldus bedenker van de massagetherapie Louisa Silva.

Uit het onderzoek blijkt dat zowel slimme kinderen als kinderen met een verstandelijke beperking baat hebben bij de massagetherapie. Dit is belangrijk, aldus Silva, want er zijn momenteel weinig behandelingen die laagfunctionerende autistische kinderen helpen. Omdat de therapie bestaat uit een massage van het lichaam is het niet nodig dat de patiëntjes een zekere taalvaardigheid hebben of het vermogen om aandacht te richten. Bij andere therapieën is dat vaak wel zo.

Klik hier om een film over de massagetherapie te zien (in het Engels).

© Nationale Zorggids





vrijdag 3 april 2015

Top-behandeling voor kinderen die nog niet aan onderwijs toe zijn

Samen met Scholengemeenschap De Brouwerij heeft het Dr. Leo Kannerhuis een gezamenlijk onderwijs- en zorgarrangement voor jonge kinderen met autisme ontwikkeld. Deze onderwijsgroep (Top-behandeling) is gehuisvest in het Oolgaardthuis in Arnhem. De Top-behandeling richt zich op kinderen tussen 3 - 5 jaar die door autisme-problematiek (nog) niet kunnen deelnemen aan het onderwijs.

De behandeling vindt plaats tijdens groeps- en individuele momenten in en buiten de klas. Een leerkracht en een sociotherapeut zijn in de klas aanwezig. Het kind komt bij aanvang drie keer in de week van 9.00 - 14.00 uur naar de top-behandeling. De behandeling bestaat uit Pivotal Response Treatment (PRT) en wordt zowel in de klas als thuis toegepast. Naast PRT worden technieken uit de toegepaste gedragsanalyse gebruikt om gedragsproblemen te verminderen. Het uiteindelijke doel is om het kind te laten deelnemen aan het onderwijs. Ouders worden actief bij de behandeling betrokken: een groot deel van de behandeling vindt thuis plaats.

Aanmeldcriteria en aanmelden voor de Top-behandeling
www.leokannerhuis.nl/top-behandeling

Brochure topbehandeling
Download de brochure topbehandeling van het Dr. Leo Kannerhuis





Autismeweek: Stilstaan bij Autisme Bewustwording Dag

Op de 8e UN Autism Awareness Day zal er (hopelijk) veel te doen zijn rond autisme. Maar hoeveel komt er van personen met autisme? Wat is autisme nu eigenlijk? En wat wil iemand met autisme? Is het enkel problemen en miserie?

Waarom ik schrijf
Ik was op zoek naar een leuk plaatje / tekstje om morgen te kunnen delen en zo mijn steentje bij te dragen. Snel volgde mijn ontgoocheling.

"Ik ben gewoon op zoek naar een band met medemensen en een plekje in deze wereld waar ik me goed bij voel."

Er wordt ontzettend veel onzin verkondigd. Mensen met een ideologische agenda, mensen met een commercieel belang, mensen met (enkel) studie / theoretische kennis, ouders, enz. Ook mensen die gewoon niet beter weten met de beschikbare informatie en mediapresentatie. Maar waar komen mensen met autisme zelf aan het woord?

Rainman
Als ik "autisme" zeg, denkt u dan -zoals zovelen- aan de film Rainman? Een volledig fictief Hollywood-drama? Ik zal de film ook onlangs. Ik weet niet wat ik het ergste vond : de absurde voorstelling van iemand met autisme of de manier waarop die persoon werd behandeld.
Ook op één was er even aandacht voor het "fenomeen" : BV met autistische zoon, in plaats van persoon met autisme en diens moeder, wat verder ook de toon van het interview was. Het deed me denken aan een reis van enkele jaren terug waar in onze groep ook iemand in een rolstoel was en het luchthavenpersoneel aan mij de vragen stelde over haar mobiliteit / noden. Schofferend.

Wat is autisme?
De medische wereld is er nog volop over aan het discussiëren en proberen begrijpen. Wel staat vast dat het een "spectrum stoornis" is. Dit betekent zoveel als : het uit zich bij iedere persoon met autisme anders. Het is vooral ook iets heel complex, ja, zelfs voor "normale" mensen. ;) Noot : volgende voorbeelden zijn uit mijn eigen ervaring en zijn dus NIET representatief.

Zintuiglijke prikkelverwerking: een over- of ondergevoeligheid van de zintuigen. Zoals ongemakkelijk worden van veel geluiden door elkaar. Maar ook: goede nachtziendheid gecombineerd met nood aan veel licht om te werken.

Structuur en routine: de wereld is chaos en "overvloed", onder andere omdat voor iemand met autisme alles afzonderlijk binnenkomt (i.p.v. als geheel), structuur en routine zijn middelen om enige "rust" te vinden.

Sociaal communicatief: verloopt om diverse redenen stroef. Bijvoorbeeld het missen van non-verbale communicatie, het anders -dikwijls heel letterlijk- interpreteren van conversatie, wederzijds onbegrip, enz.

Hoge stress: het "basis" stressniveau bij iemand met autisme ligt veel hoger dan gemiddeld, bovendien gaat het ook veel sneller veel hoger. Bijvoorbeeld wanneer er beslissingen moeten worden genomen. Of bij verandering. Gruwel.

IQ: hier toont het spectrum zich duidelijk, van benedengemiddeld over goed tot heel hoog, elk met de eigen uitdagingen. Hoog IQ heeft bijvoorbeeld als bijkomend nadeel erg te analyseren -zeg gerust piekeren- en bewustzijn over het "anders zijn".

Menselijkheid en diversiteit
Al te vaak ziet men autisme als probleem, de autist voor de mens, de problemen voor de mogelijkheden, iets vervelend waar men liever niet mee te doen heeft dan wel zo snel mogelijk vanaf geraakt. Autisme wil men vaak ook "genezen" of anders / in afwachting "platmediceren".

Een persoon met autisme is in de éérste plaats een persoon, met capaciteiten en krachten, zoals elke mens dat is. Dus (ook) een persoon met autisme verdient menswaardigheid, respect en erkenning in diens unieke eigenheid. Een (psychische) functiebeperking is eveneens diversiteit en inclusie, helaas lijkt dat al te vaak uit de boot te vallen?

Dromen
Mens zijnde heb ik dus ook dromen. Misschien zijn ze zelfs herkenbaar?
  • Een lief en enkele goede vriend(inn)en
  • Eigen woonst, of samen met voorgenoemd lief.
  • Zinvolle daginvulling en bijdragen aan de wereld.
Helaas zit de maatschappij daarin ontzettend tegen, onder andere met veel vooroordelen en te nauwe vereisten / verwachtingen. Of in de woorden van VN secretaris generaal : "pervasive discrimination". Zelfs met vrijwilligerswerk bij organisaties die claimen diversiteit / inclusie hoog in het vaandel te dragen, loopt het vaak erg stroef of zelfs mis.

Zonder begrip en ondersteuning kom ik helemaal niet. Ja, ik ben "anders", maar daarom toch niet minder? De politici die herhaaldelijk benoemen als een "parasiet die enkel wil profiteren" mogen ruilen. De nood aan begrip en ondersteuning is zowel professioneel (wanneer ik "vastzit") als persoonlijk (mensen die me aanvaarden voor wie ik ben). Een voorbeeld van "persoonlijke ondersteuning" : ik kan ferm opbeuren van een welgemeende knuffel, zonder verder een woord. (Moet je NIET met elke persoon met autisme doen.)

Vragen staat vrij
Aandacht en bewustwording over autisme is noodzakelijk. Maar nog belangrijker is om personen met autisme zelf te betrekken. Ze kennen het al heel hun leven, ervaren het dag in dag uit. Veelal zijn het competente mensen die een redelijk zicht hebben op wat autisme voor hen is. En als je een "raar" antwoord -of geen- krijgt, bedenk dan dat voor je gesprekspartner de vraag waarschijnlijk raar -of te vaag- was. Even herformuleren.

"This autism awarness day, instead of just trying to show the world how much you know, please consider asking some questions, too."

Wie weet leiden je vragen en babbel wel tot nieuwe inzichten, niet enkel bij jezelf, maar ook met de persoon met autisme. Een ander perspectief helpt om de knoop te ontwarren. Wie weet leidt het wel tot de ontdekking van een mooie en interessante persoon, die wat "moeilijker bereikbaar" is, en tot (onverwachte) vriendschap? Want ja, ongeacht mijn autisme, ben ik gewoon op zoek naar een band met medemensen en een plekje in deze wereld waar ik me goed bij voel.

Door: ickyasperge

P.S.: om persoonlijke redenen koos ik ervoor onder pseudoniem te schrijven, ik dank u bij voorbaat om mijn privacy te respecteren.


donderdag 2 april 2015

Kent u de risicofactoren voor een autismespectrumstoornis (ASS)?

In de laatste versie van het psychiatrisch handboek 'Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders' (DSM-5) wordt de verzamelterm 'autismespectrumstoornis' (ASS) gebruikt als overkoepelende classificatie voor verschillende soorten stoornissen zoals de stoornis van Asperger en de pervasieve ontwikkelingsstoornis.

Wat is een autismespectrumstoornis (ASS)?
Binnen de ASS zijn twee hoofddomeinen te onderscheiden, gekenmerkt door een beperking in de sociale communicatie en de aanwezigheid van beperkt, zich herhalend gedrag. Hiervoor stelt de DSM-5 zeven criteria. Een nieuw criterium is de aanwezigheid van sensorische over-, of ondergevoeligheid. Om een diagnose ASS te krijgen dient een cliënt te voldoen aan drie criteria van de sociale communicatie en aan twee van de vier criteria bij het beperkte, repetitieve gedrag.

In de DSM-IV, de voorgaande versie van dit classicicatiesysteem, waren er vijf stoornissen die onder autisme vielen: de autistische stoornis, de stoornis van Asperger, het syndroom van Rett, de desintegratieve stoornis en PDD-NOS. De DSM-5 hanteert een meer geïntegreerde benadering en heeft deze verschillende stoornissen samengevoegd onder het begrip autismespectrumstoornis. Dit is voortaan een overkoepelend begrip voor wat voorheen als aparte stoornissen werd opgevat. Deze vijf stoornissen hebben twee belangrijke kenmerken gemeenschappelijk. Mensen met een autismespectrumstoornis hebben allemaal beperkingen in de sociale communicatie en laten beperkt, zich herhalend gedrag zien. Dat laatste kan bijvoorbeeld blijken uit een overmatige gehechtheid aan routines, een grote gevoeligheid voor veranderingen en een intense gefixeerdheid op ongebruikelijke voorwerpen.

Volgens de DSM-5-criteria zijn symptomen van een autismespectrumstoornis al op jonge leeftijd aanwezig. Vaak worden die pas als zodanig herkend wanneer ze tot probleemgedrag leiden, bijvoorbeeld wanneer een kind voor het eerst naar school gaat. Wanneer een kind intelligent is of wanneer het opgroeit in een gestructureerd gezin, kan dat als beschermende factor werken, waardoor er geen probleemgedrag ontstaat.

Risicofactoren van ASS
De risicofactoren voor autismespectrumstoornissen (ASS) worden onderverdeeld in risicofactoren bij het kind zelf en risicofactoren in de omgeving van het kind en rond de zwangerschap en de geboorte.

Kindfactoren
• Erfelijkheid speelt een belangrijke, maar complexe rol bij de ontwikkeling van ASS. Het gaat niet alleen om een erfelijke aanleg, er moet ook een trigger of triggers zijn om de stoornis tot uiting te laten komen.
Broers en zussen van kinderen met ASS hebben een verhoogde kans op ASS.
- Als 1 kind uit een eeneiige tweeling autistisch is, is de kans zeer groot (91%) dat de ander dat ook is. Bij twee-eiige tweelingen is die kans veel lager.
- Broertjes en zusjes van een kind met een autismespectrum stoornis hebben 20 tot 60 maal zoveel kans zelf ook een dergelijke stoornis te hebben als andere kinderen.
- Autistische symptomen komen bij familieleden van iemand met autismespectrum stoornissen 6 à 7 keer vaker voor dan bij andere families. 
- Hoe groot de invloed van genetische factoren is, is echter niet goed duidelijk. Voorheen werd gedacht dat deze zeer groot was. Recent onderzoek vindt echter dat omgevingsfactoren ook van invloed kunnen zijn.
• Kinderen met autisme hebben in verhouding vaker een vergrote hoofdomtrek. Zij hebben in verhouding grotere hersenen. Als ze een hoofdomtrek hebben die groter is dan die van 97 procent van hun leeftijdgenoten, blijken kinderen een hoger risico te hebben op het ontwikkelen van ASS. Naar schatting 20 procent van de patiënten met autisme heeft zo'n grote hoofdomtrek. Deze afwijkende hoofdomtrek ontstaat waarschijnlijk rond het tweede levensjaar, hoewel er ook studies zijn die al een versnelde groei van de hoofdomtrek in het eerste levensjaar rapporteren. Het is nog niet duidelijk welke hersenstructuren hierbij precies betrokken zijn.
• Mensen met ASS hebben 25-50% meer serotonine in bloedplaatjes. Serotonine is een neurotransmittor, een boodschapperstof, die in de hersenenen wordt aangemaakt en die onder meer invloed heeft op de stemming. De samenhang tussen ASS en serotonine (en andere neurotransmittors zoals dopamine en melatonine) is nog onduidelijk.
• Autisme komt soms (ongeveer 10%) voor in combinatie met een medische aandoening, zoals het Fragiele X syndroom (erfelijke aandoening die vaak gepaard gaat met een verstandelijke beperking), tubereuze sclerose (aangeboren aandoening die wordt gekenmerkt door goedaardige gezwelletjes), stofwisselingsstoornissen en infectieziekten. Ook epilepsie komt naar verhouding vaker voor bij ASS. Deze ontwikkelt zich vaak als autisme al aanwezig is.
• Autisme gaat niet per definitie samen met een verstandelijke beperking. Steeds vaker wordt ASS ook gediagnosticeerd bij normaal begaafde kinderen. De klassieke autistische stoornis gaat naar schatting in 67 procent van de gevallen samen met een verstandelijke beperking. Bij de aan autisme verwante ontwikkelingsstoornissen geldt dat in ongeveer 12 procent van de gevallen. Bij de stoornis van Asperger is er juist sprake van normale of zelfs hoge intelligentie.
• Autisme komt 3 tot 4 keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes. De stoornis van Rett komt echter wel vrijwel alleen bij meisjes voor. De oorzaak van Rett is bekend; dat is een genetische factor.

Sociale factoren
• Dat sociale factoren op zich een risicofactor vormen voor het ontstaan van ASS is niet met empirisch onderzoek vastgesteld. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat er geen verband is tussen ASS en de sociaal-economische status van het gezin. Autisme lijkt in alle lagen van de bevolking en in alle culturen voor te komen.
• Opvoeding en scholing zijn wel van groot belang voor de wijze waarop ASS zich ontwikkelt: een aangepaste opvoeding en passende scholing kan de ontwikkelingskansen van kinderen met ASS vergroten en de kans op gedragsproblemen doen afnemen. Een aangepaste opvoeding zal de nadruk leggen op rust, structuur en het voorbereiden op nieuwe situaties. Bij gepaste scholing valt te denken aan structurering en regulering van de les- en leeromgeving, individuele instructie en extra aandacht bij de overgang naar een ander type onderwijs.
• Er is ook enige aanwijzing voor de rol van extreme verwaarlozing van kinderen. Wanneer kinderen die hebben blootgestaan aan extreme verwaarlozing echter in een goed pleeggezin of adequate behandelsetting geplaatst worden, verdwijnen de op autisme gelijkende symptomen meestal vrij snel.

Factoren rond zwangerschap en geboorte
• Bij patiënten met ASS blijken prenatale complicaties vaker voor te komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om bloedingen in het tweede trimester van de zwangerschap en infecties bij de moeder. Ook blootstelling aan drugs van het kind in de baarmoeder verhogen het risico. Ook het gebruik van sommige geneesmiddelen tijdens de zwangerschap, zoals valproïnezuur, zou het risico op ASS kunnen verhogen. Selectieve serotonineheropname-remmers (ssri’s), die gebruikt worden bij depressie, zouden het risico op ASS daarentegen niet verhogen.
• ASS is ook in verband gebracht met complicaties rond de geboorte, zoals zuurstofgebrek, keizersnede, afwijkende foetale ligging en een lage Apgar score. Waarschijnlijk hangt de verhoogde prevalentie van complicaties rondom zwangerschap en geboorte samen met onderliggende genetische factoren of met een interactie van deze factoren met de omgeving.
• In tegenstelling tot wat wel eens beweerd wordt, bestaat er geen verband tussen de vaccinatie tegen bof, mazelen en rode hond (BMR-vaccinatie) en autisme. Verschillende uitgebreide epidemiologische studies hebben aangetoond dat autistische verschijnselen even vaak voorkomen bij gevaccineerde kinderen als bij ongevaccineerde kinderen.

Geen risicofactoren
• Voor het veronderstelde effect van kwikvergiftiging op het ontstaan van autismespectrum stoornissen is geen bewijs gevonden.
• Ook het effect van milieuvervuiling of de nabijheid van elektriciteitscentrales is nooit aangetoond.

Bronnen:
www.nji.nl
www.trimbos.nl/onderwerpen/psychische-gezondheid/autismespectrum-stoornissen/oorzaken-en-risicofactoren
www.nvvp.net/publicaties/richtlijnen/
www.ncj.nl/programmalijn-kennis/richtlijnen/jgzrichtlijnenwebsite/details-richtlijn/?richtlijn=25






Zoeken in Bol.com