Onderwijsinspectie: beter communiceren met afgewezen autistische leerling in mbo en hbo

De communicatie vanuit mbo- en hbo-instellingen naar jongeren met een autismespectrumstoornis die willen studeren en niet worden toegelaten moet verbeterd worden. Van niet toelating op grond van het hebben van een autismespectrumstoornis is geen sprake. Dat zijn de belangrijkste conclusies die de Inspectie van het Onderwijs trekt na een inventarisatie bij vier onderwijsinstellingen.

Rapport Start Foundation
De inspectie keek zowel naar het toelatingsbeleid voor jongeren met een autismespectrumstoornis (ASS), als naar de uitvoering van dit beleid in de praktijk. De inventarisatie bestond onder andere uit het voeren van diverse gesprekken, bestuderen van literatuur en verrichten van dossieranalyses. Aanleiding voor het onderzoek door de inspectie was het ‘Rapport Meldpunt AUTI-Weigerscholen’ van Start Foundation uit oktober 2013. De inventarisatie is uitgevoerd bij drie mbo-instellingen en één hbo-instelling die het vaakst werden genoemd in het rapport van Start Foundation.
In het rapport van Start Foundation komen meldingen naar voren van 138 jongeren die niet waren toegelaten tot de opleiding van hun keuze. Zij gaven aan dat hun autismespectrumstoornis een belangrijke reden voor afwijzing was, maar dat dit door de instellingen niet expliciet werd aangegeven.

Communicatie moet beter
De inspectie vond bij de vier onderzochte instellingen geen aanwijzingen dat zij jongeren met een autismespectrumstoornis weigeren. De bezochte instellingen voeren een zorgvuldige aanmeldings-, intake- en plaatsingsprocedure. De inspectie vindt wel dat de instellingen de communicatie over het niet toelaten van jongeren tot de door hen gewenste opleiding, nadrukkelijk moeten verbeteren. De afwijzing vindt doorgaans niet schriftelijk en gemotiveerd plaats. Hierdoor blijft er voor de jongeren (en hun ouders) onduidelijkheid bestaan over de afwijzingsgrond.

Meer kennis en expertise gewenst
De inspectie signaleert dat instellingen binnen de opleidingen regelmatig gebrek hebben aan specifieke expertise op het gebied van ASS. De bezochte mbo-instellingen nemen de zorgplicht voor afgewezen kandidaten serieus. Ze zijn echter niet altijd in staat om een alternatief traject aan te bieden. Grotere instellingen kunnen dit makkelijker doen dan kleinere (vak)instellingen. De inspectie vindt dat (decanen binnen) de vo-scholen naast kennis van de verschillende beroepsprofielen ook zicht moeten hebben op de reële mogelijkheden om een studie succesvol te kunnen afronden.

Door goede voorlichting en een zorgvuldige intake en begeleiding kan de aandacht zich volgens de inspectie richten op datgene waar het daadwerkelijk om draait: plaatsing van jongeren met een extra ondersteuningsbehoefte binnen een opleiding waar de mogelijkheid tot een succesvolle afronding zo groot mogelijk is.

Meer informatie
Onderzoek bij vier instellingen naar toelating van studenten met een autismespectrumstoornis