‘De ervaring leert’: praktische tips van studenten met autisme

Tien (aankomend) studenten van de Universiteit van Utrecht hebben in augustus 2006 een week kunnen ervaren wat het studentenleven inhoudt. Onder begeleiding van ondermeer een kinder- en jeugdpsychiater en een topsporter hebben zij geleerd hoe je doelen kunt stellen en bereiken en hoe je omgaat met je stoornis.

Met elkaar hebben zij de sociale kaart van Utrecht in kaart gebracht en het studentenleven verkend. En met hun positieve eigenschappen als tools hebben zij de hindernissen die zij gedurende deze week zijn tegengekomen op een rij gezet en hebben zij met elkaar oplossingen gevonden om deze hindernissen te overbruggen.

Potentieel van studenten met autisme
Wie de literatuur over autisme opslaat verzandt al snel in de problemen die dit spectrum van stoornissen met zich meebrengt. Zelden wordt gepubliceerd over het potentieel van deze doelgroep voor de maatschappij en wordt gerefereerd aan de prestaties waartoe sommige mensen met autisme in staat zijn. Studenten met een autisme spectrum stoornis brengen in potentie een aantal nuttige eigenschappen mee die een hulp kunnen zijn bij het studeren en kunnen helpen om hindernissen te overbruggen.

• Zij hebben doorgaans een goed geheugen en een sterk inzicht.
• Zij hebben een sterk logisch en analytisch vermogen.
• Zij zijn punctueel.
• Zij denken ‘origineel’.
• Hen ontgaat geen detail (detaildenken).

Overbruggen van hindernissen
Accepteren dat je een stoornis hebt en bij de intake al aangeven dat sprake is van deze stoornis is belangrijk om de juiste hulp te kunnen krijgen. De mate van acceptatie verschilt echter per student en het nemen van initiatief om zelf hulp te organiseren ontbreekt bij veel studenten met autisme. Studenten met autisme hebben doorgaans moeite met zelfstudie, plannen en organiseren, keuzes maken, prioriteiten stellen en overzicht houden. Ook kunnen zij overgevoelig zijn voor prikkels in collegezalen en concentratieproblemen hebben waardoor de informatie langzamer wordt verwerkt.

“Behandelen van een tentamen na afloop heeft dan geen zin”, aldus Jasper, een student met autisme die uit ervaring spreekt. Stress en uitval door het niet nakomen van de planning en tegenvallende studieresultaten kunnen worden voorkomen als  problemen tijdig worden onderkend en bespreekbaar worden gemaakt en als tijdig naar een oplossing wordt gezocht. Tips van studenten met autisme om deze hindernissen te overbruggen zijn:

• Een goede studiekeuzebegeleiding (Handicap + Studie).
• Een ‘studiemaatje’, mits die goed inzicht heeft in de betreffende studie.
• Training assertiviteit om het vragen om hulp te vergemakkelijken.
• Meer tijd voor tentamens (zo mogelijk eerst proeftentamens).
• Het formuleren van een ‘sociale kaart’ per persoon met alle betrokkenen.
• Voorstructureren van examenstof (hoofd-/bijzaken, hand-out, opname van colleges).
• Prikkelarme collegezalen (omgevingsgeluiden, geen lokaalwijzigingen).
• Duidelijke studie-informatie (colleges, welke stof wordt wanneer behandeld, werkgroepen, opdrachten, etc.)
• Coulance wat betreft examentijd, gebruik van laptop tijdens colleges en aanwezigheidsplicht.
• Een protocol voor het werken in werkgroepen.
• Verduidelijken van opdrachten (opknippen en expliciteren).
• Prioriteiten stellen.

Het bieden van de juiste structuur en het wegnemen van belemmeringen is essentieel want “Hoe minder belemmeringen er zijn, des te meer energie blijft er over voor de studie”, aldus Jasper.

Sylvia Hasper-Sitton, LNA

http://www.landelijknetwerkautisme.nl/